Η πρωταρχική υποχρέωση κάθε εθνικού ηγέτη, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, είναι να προστατεύει την ακεραιότητα των συνόρων της χώρας και να διασφαλίζει την ασφάλεια κάθε πολίτη. Το νομικό, πολιτικό και ηθικό καθήκον του Νετανιάχου είναι να διασφαλίσει ότι κάθε πολίτης θα μπορεί να ζει ειρηνικά και να είναι ελεύθερος, να έχει ευημερία και ανεξαρτησία.
Αυτοί οι στόχοι για ειρήνη, ευημερία και μια ασφαλή πατρίδα αποτελούν ακριβώς το αντικείμενο για το οποίο μόχθησαν οι ιδρυτές του Ισραήλ, και που οδήγησαν σε τόσους πολλούς διαδοχικούς αμυντικούς πολέμους με υπαιτιότητα των ανταγωνιστών του Ισραήλ.
Ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι, αυτή τη στιγμή, το Ισραήλ αντιμετωπίζει και πάλι μια γενοκτόνα επίθεση από έναν αποφασισμένο αντίπαλο, καθώς το Ιράν προχωρά με το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του έχοντας έναν πρωταρχικό στόχο: την απόλυτη εξάλειψη του Ισραήλ. Ο υπαρχηγός του Επιτελείου του Ισραηλινού Στρατού, στρατηγός Αμίρ Μπαράμ ενημέρωσε την Κνέσετ του Ισραήλ τον Ιούλιο: «Η πυρηνική κατάσταση στο Ιράν είναι σαν ένα αυτοκίνητο με όλα τα εξαρτήματα έτοιμα —τώρα πρέπει απλώς να συναρμολογηθούν».
Το Ισραήλ, δεδομένης της έλλειψης στρατηγικού βάθους, βρίσκεται σε ευάλωτη θέση. «Η χρήση έστω και μιας πυρηνικής βόμβας μέσα στο Ισραήλ», είπε ο πρώην πρόεδρος του Ιράν Ακμπάρ Ραφσαντζάνι, «θα καταστρέψει τα πάντα».
Το ότι το Ιράν επιθυμεί να έχει τα πυρηνική προσόντα που είναι απαραίτητα για την εξάλειψη του Ισραήλ δεν αποτελεί δυστυχώς θέμα εικασίας. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις της πρόθεσής του. Το «Ρολόι της Κρίσεως» στην «Πλατεία της Παλαιστίνης» στην Τεχεράνη, για παράδειγμα, μετρά αντίστροφα για την ώρα του αφανισμού του Ισραήλ το 2040. Αυτόν τον Απρίλιο, το ίδιο το Ιράν εξαπέλυσε ένα αδιάκριτο μπαράζ με πάνω από 300 βαλλιστικούς πυραύλους και επιθέσεις με drones κατά του Ισραήλ, μιας χώρας μικρότερης από την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ. Το γεγονός πιθανώς σηματοδότησε «το τέλος της 'Στρατηγικής Υπομονής' και την αντικατάστασή της με μια πολιτική άμεσων αντιποίνων κατά του Ισραήλ».
Από την αρχή της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν το 1979, υπό τον Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, —όταν το σύνθημα «θάνατος στην Αμερική και θάνατος στο Ισραήλ» εμφανιζόταν και ακουγόταν σχεδόν παντού— το Ιράν δεν είχε σχεδόν καμία συστολή να διατυπώνει τους γενοκτόνους στόχους του κατά του Ισραήλ. Ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν επιβεβαίωσε στις αρχές Ιουλίου «την αφοσίωση της Τεχεράνης στην καταστροφή του Ισραήλ». Αυτός ο στόχος, πρόσθεσε, «έχει τις ρίζες του στις θεμελιώδεις πολιτικές της Ισλαμικής Δημοκρατίας».
Νωρίτερα, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, καταγράφηκε να λέει: «Αποστολή της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν είναι να σβήσει το Ισραήλ από τον χάρτη της περιοχής».
«Το Ισραήλ», πρόσθεσε χωριστά, «είναι μια φρικτή οντότητα στη Μέση Ανατολή που αναμφίβολα θα αφανιστεί».
Υπάρχει ελάχιστη ρεαλιστική ελπίδα αλλαγής της ατζέντας του Ιράν. Στα μέσα Ιουλίου, οι ΗΠΑ, πάλι σε μια άσκηση ματαιότητας, προειδοποίησαν το Ιράν να μην αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Αυτή η παραίνεση προέκυψε μετά την έκθεση του Μαρτίου 2024, η οποία ανέφερε ότι «ιρανοί επιστήμονες ασχολούνταν με τη μοντελοποίηση ηλεκτρονικών υπολογιστών και τη μεταλλουργική έρευνα» — ενέργειες «σχετικές με την ανάπτυξη πυρηνικών εκρηκτικών».
Θα έχουν πυραύλους «σε ακριβώς ένα χρόνο», υποσχέθηκε ο Αζίζ Ρασέντ, εκπρόσωπος των ανταρτών Χούθι, υποστηρικτών του Ιράν, στις 13 Ιουλίου, που μπορούν «να φτάσουν στην Ευρώπη ή τον Ατλαντικό Ωκεανό, έτσι ώστε οι πυρηνικοί στόχοι της Αμερικής να είναι εντός της εμβέλειας των πυραύλων της Υεμένης».
Ένα ιρανικό πυρηνικό όπλο, φαίνεται, είναι πολύ πιο κοντά στο να γίνει πραγματικότητα από ό,τι μπορεί εύκολα να το παραδεχτεί κανείς. Στις 19 Ιουλίου, έγινε φανερό ότι οι συνθήκες έχουν επιταχυνθεί δραματικά. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν αποκάλυψε στις 19 Ιουλίου ότι «το Ιράν απέχει μία ή δύο εβδομάδες από την παραγωγή θανατηφόρου πυρηνικού σχάσιμου υλικού». Αυτή η πιθανή εξέλιξη θα πρέπει να είναι μια κρίση όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για τη Δύση.
Το ερώτημα, επομένως, είναι τι ακριβώς πρέπει να γίνει για να αποτραπεί μια πυρηνική καταστροφή που ξεκίνησε από το Ιράν, η οποία θα μπορούσε να καταφτάσει ανά πάσα στιγμή;
Στρατηγικά, οι ΗΠΑ θα έπρεπε ήδη να είχαν ενεργήσει πριν από χρόνια για να αποτρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν να ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή, όπως υπενθύμισε ο Νετανιάχου στο Κογκρέσο των ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα:
«Στη Μέση Ανατολή, το Ιράν βρίσκεται ουσιαστικά πίσω από όλη την τρομοκρατία. [...] Όταν ίδρυσε την Ισλαμική Δημοκρατία, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί υποσχέθηκε ότι θα εξάγουν την επανάστασή τους σε ολόκληρο τον κόσμο, δηλαδή θα εξάγουν την Ισλαμική επανάσταση σε ολόκληρο τον κόσμο. [...] Ποια χώρα στέκεται τελικά εμπόδιο στα μανιακά σχέδια του Ιράν να επιβάλει το ριζοσπαστικό Ισλάμ στον κόσμο; [...] Πρόκειται για τnν Αμερική, τον θεματοφύλακα του δυτικού πολιτισμού και τη μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο. Γι' αυτό το Ιράν βλέπει την Αμερική ως τον μεγαλύτερο εχθρό του.
Τον περασμένο μήνα [...] ο υπουργός Εξωτερικών του συμμάχου του Ιράν, της Χεζμπολάχ [...] είπε το εξής: Αυτός δεν είναι πόλεμος με το Ισραήλ. Το Ισραήλ [...] είναι απλώς ένα εργαλείο. Ο κύριος πόλεμος, ο πραγματικός πόλεμος, είναι με την Αμερική».
Η αναχαίτιση του Ιράν παραμένει ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο ζήτημα πολιτικά. Η τρέχουσα κυβέρνηση των ΗΠΑ έμοιαζε ως επί το πλείστον να αποφεύγει επικίνδυνα να δράσει αποτρεπτικά –και πιθανώς να το αποφύγει περισσότερο πριν από τις επικείμενες εκλογές.
Το αν υπάρχουν ή όχι εφικτές εναλλακτικές λύσεις αντί της χρήσης τακτικής, ακρίβειας, και συμβατικών χτυπημάτων από τις ΗΠΑ είναι το θέμα πολλών αντιπαραθέσεων. Σε ένα άρθρο τον Ιούλιο 2024 που δημοσιεύτηκε από το Royal United Services Institute —την παλαιότερη «δεξαμενή σκέψης» άμυνας και ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου— ο τίτλος είναι: «Οι περιορισμένες επιλογές για τη διαχείριση του ιρανικού πυρηνικού ζητήματος».
Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης είναι ότι δεν υπάρχουν εύκολα διπλωματικά μέσα για να αποτραπεί η ατζέντα του Ιράν για τα πυρηνικά όπλα. Η συγγραφέας Ντάρια Ντολζίκοβα παραδέχεται ότι «οι προτεινόμενες λύσεις είναι ατελείς — καμία δεν εγγυάται την επιτυχία». Επομένως, οι επιλογές άλλων μέσων εκτός από την συζήτηση εμφανίζονται περιορισμένες.
Εκτός από τη στρατιωτική δράση ως έσχατη λύση, ο μόνος δυνατός τρόπος για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του Ισραήλ είναι μέσω μιας σοβαρής αύξησης και επιβολής των οικονομικών κυρώσεων και ενός εμπάργκο κατά των εξαγωγών και εισαγωγών του Ιράν. Ένα τέτοιο πρόγραμμα είχε εφαρμοστεί με επιτυχία πριν από την ανάληψη της εξουσίας της σημερινής κυβέρνησης το 2021. Η κυβέρνηση Μπάιντεν παραιτήθηκε από τις ισχύουσες κυρώσεις, επιτρέποντας έτσι στο Ιράν και στους συμμάχους του να κρατούν τον κόσμο όμηρο με όποιον τρόπο έκριναν κατάλληλο. Εκμεταλλευόμενο πλήρως την επιφυλακτικότητα των ΗΠΑ, το Ιράν πιθανότατα πιστεύει ότι είναι ελεύθερο να τρομοκρατεί όποια κράτη επιλέξει, με το Ισραήλ ως τον κύριο στόχο επί του παρόντος.
Η έλλειψη πολιτικής βούλησης από την κυβέρνηση Μπάιντεν και η προφανής αδυναμία της Αμερικής που εκδηλώνεται μέσω κατευνασμού —όπως η αποστολή δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ιράν— καθιστά κατανοητό ότι το Ιράν ανταποκρίνεται στις δήθεν απειλές της Αμερικής. Οι ΗΠΑ, κατά την άποψη του Ιράν —όπως και κατά την άποψη του Προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και του Προέδρου της Κίνας Σι Τζινπίνγκ— μην αντιδρώντας με συγκεκριμένες ενέργειες, έχουν γίνει αξιολύπητες. Η παρούσα κρίση στη Μέση Ανατολή είναι ξεκάθαρα το αποτέλεσμα ενός κενού ισχύος —οι ΗΠΑ έχουν, στην πράξη, παραιτηθεί από τον ρόλο της μεγάλης παγκόσμιας δύναμης αποτυγχάνοντας να αποτρέψουν τους αντιπάλους τους.
Μπροστά στην άρνηση της Αμερικής να ενεργήσει με αποφασιστικότητα για λογαριασμό των συμμάχων της, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, οι επιλογές του Ισραήλ για επιβίωση φαίνονται περιορισμένες. Το 2020, ο Ρώσος στρατηγός Αντρέι Στέρλιν σχολίασε ότι «δεν υπάρχει τρόπος να καθοριστεί εάν ένας εισερχόμενος βαλλιστικός πύραυλος είναι εφοδιασμένος με πυρηνική ή συμβατική κεφαλή. Ο στρατός πρέπει να το εκλάβει ως πυρηνική επίθεση».
Το Ισραήλ, τα κράτη του Κόλπου, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ σύντομα δεν θα είναι σε θέση να στοιχηματίσουν εάν ένας βαλλιστικός πύραυλος που εκτοξεύεται από το Ιράν αποτελεί πυρηνική επίθεση ή όχι.
Υπογραμμίζοντας το δίλημμα του Ισραήλ, ο καθηγητής Εγιάλ Ζισέρ του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ πιστεύει ότι «το Ισραήλ μπορεί να μην έχει άλλη επιλογή από το να πραγματοποιήσει ένα προληπτικό χτύπημα στις «πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και στα στρατηγικά αποθέματα πυραύλων της Χεζμπολάχ». Το πώς, το πότε και το εάν επιχειρήσουν αυτόν τον στόχο είναι δική τους απόφαση, αλλά ο χρόνος πιέζει. Πρόσθετες πληροφορίες ήρθαν στο φως τον Ιούλιο του 2024 ότι το Ιράν —και πάλι— ενισχύει κρυφά την παραγωγή των βαλλιστικών πυραύλων του. Αυτοί οι πύραυλοι θα μπορούσαν να έχουν πυρηνικές κεφαλές. Οι Ισραηλινοί έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν.
Αν και οι ηγέτες του Ισραήλ γνωρίζουν καλά τις προθέσεις του Ιράν, δεν μπορεί να βασιστεί κανείς στις ΗΠΑ και σε άλλους δυτικούς συμμάχους για να συμμετάσχουν ή να περιορίσουν την πρόοδο του Ιράν προς την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Έδειξαν ότι προφανώς θα προτιμούσαν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με αναποτελεσματικές διπλωματικές «συναντήσεις».
Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ του 2024 τον Ιούλιο, ο ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραήλ Κατς τόνισε την απειλή που συνιστά η Ουκρανία και τα μέλη του ΝΑΤΟ:
«Τα ιρανικά drones και οι πύραυλοι που επιτίθενται στην Ουκρανία και απειλούν τα μέλη του ΝΑΤΟ είναι τα ίδια με αυτά που προσπάθησαν να χτυπήσουν το Ισραήλ στις 14 Απριλίου. Το Ιράν είναι ο κοινός μας εχθρός».
Ο Φάρχαντ Ρεζάεϊ τόνισε επίσης την απαιτητική φύση της κρίσης: «Μια ιρανική βόμβα θα μπορούσε να προκαλέσει πυρηνική κούρσα στη Μέση Ανατολή και να επιταχύνει την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή —στρατηγικό πλεονέκτημα για την Κίνα»— καθώς και του Ιράν.
Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπάιντεν προφανώς «δεν έχει ξεκάθαρη στρατηγική για το Ιράν», αλλά αντίθετα «είναι πρόθυμη να κάνει συμφωνίες με τους Ιρανούς όταν τους βολεύει», διευκρίνισε ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν στις 9 Ιουλίου 2024.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου στις 26 Ιουνίου 2024 σχετικά με το Ιράν και την πυρηνική βόμβα, ο Άλαν Ντέρσοβιτς, επίτιμος καθηγητής στη Νομική Σχολή του Χάρβαρντ, απάντησε:
«Το Ισραήλ πρέπει να δράσει μόνο του. Το Ισραήλ πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί ποτέ ξανά να βασιστεί στην αδιαμφισβήτητη υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. Μπορεί να βασιστεί σε κάποια υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά το Ισραήλ πρέπει να λάβει τις δικές του στρατιωτικές και πολιτικές αποφάσεις».
Το αποτέλεσμα; Το Ισραήλ, όντας μόνο του από πολλές απόψεις και αναγκασμένο να ενεργήσει μονομερώς, ίσως χρειαστεί να βρει τρόπους για να αποτρέψει το Ιράν να του επιτεθεί με πυρηνικά όπλα. Το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο για το Ισραήλ —και, ως υποτιθέμενο προπύργιο των δυτικών δημοκρατικών αξιών, για την Αμερική. «Αυτός ο πόλεμος τώρα γίνεται με το Ισραήλ;» ρώτησε ο επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων της Χεζμπολάχ, Χαλίλ Ριζκ, στην τηλεόραση Αλ-Μανάρ τον Ιούνιο του 2024. «Η απάντησή μου είναι ότι δεν πρόκειται για πόλεμο με το Ισραήλ. Το Ισραήλ είναι απλώς ένα εργαλείο. Ο κύριος πόλεμος, ο πραγματικός πόλεμος, είναι με την Αμερική».
Και έτσι, η Δύση περιμένει τις επόμενες κινήσεις της Αμερικής και του Ισραήλ, που έχουν σχεδιαστεί για να προστατεύσουν τον λαό τους από την πιθανή καταστροφή που υπόσχεται το τζιχαντιστικό καθεστώς του Ιράν.
Παρά τη διπλωματική αποτυχία των ΗΠΑ να αποτρέψουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν και με το σκεπτικό ότι οι ΗΠΑ κατά πάσα πιθανότητα θα αποτύχουν να ενεργήσουν στρατιωτικά για να αποτρέψουν την πυρηνική έκρηξη του Ιράν, το Ισραήλ πρέπει να προστατεύσει μόνο του τόσο τον εαυτό του όσο και τη Δύση.
«Η μεγαλύτερη τραγωδία του εβραϊκού λαού», δήλωσε ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης Ελί Βίζελ, «είναι ότι ακούει τις υποσχέσεις των φίλων του και όχι τις απειλές των εχθρών του».
Οι ηγέτες του Ισραήλ θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τις απειλές των εχθρών τους και να ενεργήσουν για να προστατεύσουν τόσο το Ισραήλ όσο και τον Ελεύθερο Κόσμο από πιθανή επικείμενη καταστροφή.
Ο Nils A. Haug είναι συγγραφέας και αρθρογράφος. Ως δικηγόρος είναι μέλος του Διεθνούς Δικηγορικού Συλλόγου, της Εθνικής Ένωσης Μελετητών, μέλος ΔΕΠ στο Διασυλλογικό Ινστιτούτο Σπουδών της Ακαδημίας Φιλοσοφίας και Γραμμάτων. Αποσυρόμενος από τη νομική, το ιδιαίτερο πεδίο ενδιαφέροντός του είναι η πολιτική θεωρία που συνδέεται με τα τρέχοντα γεγονότα. Είναι κάτοχος Ph.D. στην Απολογητική Θεολογία. Ο Δρ Haug είναι συγγραφέας του βιβλίου Politics, Law, and Disorder in the Garden of Eden – the Quest for Identity (Πολιτική, νόμος και αταξία στον Κήπο της Εδέμ — η αναζήτηση της ταυτότητας) και του βιβλίου Enemies of the Innocent – Life, Truth, and Meaning in a Dark Age (Εχθροί του αθώου – ζωή, αλήθεια και νόημα σε μια σκοτεινή εποχή). Η δουλειά του έχει δημοσιευτεί στους ιστότοπους First Things Journal, The American Mind, Quadrant, Gatestone Institute, National Association of Scholars, Anglican Mainstream, Document Danmark, Jewish News Syndicate, και άλλους.