15 Οκτωβρίου. Το πτώμα ενός 12χρονου κοριτσιού μέσα σε ένα μεγάλο πλαστικό κουτί ανακαλύφτηκε σε πεζοδρόμιο στο ανατολικό τμήμα του Παρισιού. Το όνομα του θύματος ήταν Λόλα. Ήταν κόρη των διαχειριστών του κτιρίου όπου έγινε η δολοφονία.
Μάρτυρες, δακτυλικά αποτυπώματα και εικόνες από κάμερες παρακολούθησης οδηγούν γρήγορα την αστυνομία στη σύλληψη μιας γυναίκας. Το ομολόγησε, αλλά είπε ότι δεν είχε καθόλου τύψεις. Τα στοιχεία που έδωσε, όπως επιβεβαίωσε η νεκροψία, είναι ότι φίμωσε τη Λόλα με ταινία, την έγδυσε, την έδεσε σε μια καρέκλα, τη βίασε με διάφορα αντικείμενα, τη μαχαίρωσε στο λαιμό, έβαλε το αίμα σε ένα μπουκάλι και το ήπιε, κάπνισε ένα τσιγάρο, και τελειώνοντας, έκοψε εντελώς το λαρύγγι της Λόλας και την αποκεφάλισε. Η γυναίκα κατάφερε πολλαπλές μαχαιριές στο πτώμα πριν το βάλει σε ένα πλαστικό κουτί και το κατεβάσει στο δρόμο.
Η γυναίκα, μια 24χρονη Αλγερινή με το όνομα Νταμπιά Μπ., ήρθε στη Γαλλία με φοιτητική βίζα, αλλά δεν έφυγε όταν η βίζα έληξε το 2018. Είχε ήδη συλληφθεί από την αστυνομία τον Αύγουστο, είχε λάβει εντολή να φύγει από τη Γαλλία —και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερη. Δεν έπρεπε εξαρχής να βρίσκεται στη Γαλλία. Αν είχε απελαθεί και αν η γαλλική αστυνομία και το υπουργείο δικαιοσύνης είχαν κάνει τη δουλειά τους, η Λόλα θα ήταν ακόμα μαζί μας.
«Η ύποπτη αυτής της βάρβαρης πράξης δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στο έδαφός μας», δήλωσε η Μαρίν Λεπέν, ηγέτης του κόμματος Εθνική Συσπείρωση. «Πάρα πολλά εγκλήματα και αδικήματα διαπράττονται από παράνομους μετανάστες τους οποίους δεν θέλαμε ή δεν μπορέσαμε να στείλουμε πίσω στα σπίτια τους».
«Πότε θα υπερασπιστούμε τα παιδιά μας από επιθέσεις που διαπράττουν οι ίδιοι άνθρωποι, πάντα σε βάρος των ίδιων ανθρώπων;» ρώτησε ο πρώην δημοσιογράφος Ερίκ Ζεμούρ, πρόεδρος του κόμματος Ανακατάληψη.
«Αυτή η εγκληματική χαλαρότητα απέναντι στους μετανάστες με επαναστατεί», είπε ο Ερίκ Σιοτί, ένας από τους ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Αντί να αναγνωρίσει ατέλειες στις τακτικές της αστυνομίας και να υποσχεθεί ότι θα βελτιώσει την ασφάλεια, η γαλλική κυβέρνηση εξέφρασε τα συλλυπητήριά της στους γονείς της Λόλα.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν άφησε να περάσουν δύο μέρες για να δεχτεί για λίγο τους γονείς του θύματος. Δεν είπε λέξη δημόσια. Δεν ανακοινώθηκαν πολιτικές αποφάσεις σχετικά με την παράνομη μετανάστευση και τη σχέση της με την αυξημένη εγκληματικότητα στη Γαλλία, ούτε πρόκειται να ληφθούν πολιτικές αποφάσεις.
Η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν είπε στους πολιτικούς ηγέτες ότι δεν έδειξαν σεβασμό στον πόνο της οικογένειας του θύματος. Τους κατηγόρησε για «απρέπεια» και τους ζήτησε να σωπάσουν.
«Το να χρησιμοποιείς το φέρετρο ενός 12χρονου παιδιού ως σκαλοπάτι για να επιδοθείς σε διατριβές, είναι ντροπή», πρόσθεσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Ερίκ Ντιπόν-Μορετί.
Ένας δικηγόρος, ο Ζυλ-Ουίλιαμ Γκόλντναντελ, υπαινίχθηκε ότι η κυβέρνηση προτίμησε τη σιωπή ώστε να μην μιλήσει κανείς για το πόσο χαλαρή είναι η μεταναστευτική πολιτική της, καθώς και για να αποφευχθούν οι συνέπειες. Ήταν απαραίτητο να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση επειγόντως χωρίς να αποτρέψουμε το βλέμμα, είπε.
Τα σύνορα μεταξύ Γαλλίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών είναι ανοιχτά και, όπως όλα τα σύνορα της Ευρώπης, διαπερατά. Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες εισέρχονται παράνομα στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Πολλοί κατευθύνονται προς τη Γαλλία και μένουν εκεί. Επωφελούνται, από το 2000, οικονομικής βοήθειας και δωρεάν ιατρικής περίθαλψης, στα οποία δεν έχουν πρόσβαση ακόμη και οι φτωχοί γάλλοι πολίτες. Εάν συλληφθούν, όπως η δολοφόνος της Λόλα, λαμβάνουν εντολή να φύγουν από τη χώρα αλλά δεν μπαίνουν σε κέντρο κράτησης, και έτσι η εντολή, όταν δεν εκτελείται ποτέ, δεν είναι καθόλου εντολή. Το 2020, εκδόθηκαν 107,500 εντολές για έξοδο από τη Γαλλία, ενώ πραγματοποιήθηκαν λιγότερες από το 7%.
Παράνομοι μετανάστες στη Γαλλία είναι οι δράστες σχεδόν των μισών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν στη χώρα, σύμφωνα με το πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο L'ordre nécessaire («Η αναγκαία τάξη») του Ντιντιέ Λαλμάν, πρώην αρχηγού της αστυνομίας του Παρισιού. Περίπου το 48% όλων των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν στο Παρίσι το 2021, σημειώνει, έγιναν από λαθρομετανάστες. Δολοφονίες σχεδόν τόσο ειδεχθείς όσο της Λόλα —που οι περισσότερες διαπράττονται από παράνομους μετανάστες — συμβαίνουν σχεδόν καθημερινά. Κανείς δεν τις αναφέρει καν. Συχνά, κόβουν το λαρύγγι των θυμάτων. Όταν τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης αναφέρουν τις δολοφονίες, δεν μιλούν για κομμένα λαρύγγια. Λένε ότι το θύμα «δέχτηκε μαχαιριές στο λαιμό».
Οι Γάλλοι ζουν πλέον σε ένα κλίμα γενικευμένης βίας. Ο Μορίς Μπερζέ, ψυχίατρος, μιλά για «αδικαιολόγητη βία»: βία για κανέναν άλλο λόγο από την ευχαρίστηση της πράξης. Αναφέρει ότι στη Γαλλία, η αδικαιολόγητη βία που οδηγεί σε τραυματισμό ή θάνατο συμβαίνει, κατά μέσο όρο, κάθε δύο λεπτά. Στη Γαλλία καταγγέλλονται περισσότεροι από διακόσιοι βιασμοί την ημέρα. Ο Μπερζέ, στο Sur la violence gratuite en France («Περί αδικαιολόγητης βίας στη Γαλλία»), σημειώνει ότι συνήθως οι επιθέσεις έχουν ρατσιστική διάσταση: τα θύματα είναι πάντα λευκοί, οι επιτιθέμενοι είναι σχεδόν πάντα Άραβες ή Αφρικανοί —λεπτομέρειες που παραλείπονται από τους σχολιαστές. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο γαλλικός πληθυσμός βλέπει τη βία να αυξάνεται απότομα: το 68% των Γάλλων δηλώνει ότι αισθάνεται όλο και μεγαλύτερη ανασφάλεια για τη ζωή του, και το 75% λέει ότι το ιστορικό του Μακρόν και της κυβέρνησης κατά της καταπολέμησης της βίας είναι φτωχό. Το 70% πιστεύει ότι η παράνομη μετανάστευση αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Ωστόσο, τον Μάιο του 2022, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων επανεξέλεξε τον Μακρόν και απέρριψε υποψηφίους που υποσχέθηκαν να καταπολεμήσουν το έγκλημα και την παράνομη μετανάστευση.
Σε μια προφανή προσπάθεια να εξηγήσουν αυτό το περίεργο αποτέλεσμα, πολλοί σχολιαστές λένε ότι ο γαλλικός πληθυσμός αναμένει την πτώση της χώρας του. Παραθέτουν έρευνες, που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, οι οποίες δείχνουν ότι ο γαλλικός πληθυσμός είναι ο πιο απαισιόδοξος στον κόσμο. Η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων πιστεύει προφανώς ότι το μέλλον θα είναι χειρότερο από το παρόν. Μια δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2022 αναφέρει ότι το 77% του γαλλικού λαού εκφράζει τη βεβαιότητα ότι η χώρα δεν θα ξεπεράσει την παρούσα οικονομική και κοινωνική κρίση. Μια δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 δείχνει ότι το 67% των Γάλλων πιστεύει ότι η παγκόσμια κατάσταση θα επιδεινωθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής και ότι ο πλανήτης δεν έχει μέλλον. Στο βιβλίο L'archipel français («Το γαλλικό αρχιπέλαγος»), που δημοσιεύτηκε το 2019, ο κοινωνιολόγος Ζερόμ Φουρκέ γράφει για έναν γαλλικό «συλλογικό νευρικό κλονισμό» και την «κατάρρευση» της γαλλικής κοινωνίας. Σημειώνει ότι τα θρησκευτικά και ιστορικά αγκυροβόλια του γαλλικού λαού εξαφανίζονται, αφού οι εκκλησίες είναι άδειες και σημαντικές στιγμές της ιστορίας της χώρας δεν διδάσκονται πλέον στα σχολεία. Προσθέτει ότι ο μουσουλμανικός πληθυσμός της Γαλλίας, αντίθετα, διατηρεί τον πολιτισμό, τα ήθη και τις παραδόσεις του, αφομοιώνεται από τη γαλλική κοινωνία όλο και λιγότερο και εμφανίζεται όλο και περισσότερο γεμάτος περιφρόνηση και μίσος για τη Γαλλία, την οποία ένα μεγάλο μέρος του κατηγορεί ότι εποικίζει τον μουσουλμανικό κόσμο και εκμεταλλεύεται μουσουλμάνους εργάτες.
Το να μιλάει κανείς για μια «μεγάλη αντικατάσταση» του πληθυσμού στη Γαλλία είναι θέμα ταμπού. Όποιος το κάνει αμέσως δαιμονοποιείται και χαρακτηρίζεται ως οπαδός θεωριών συνομωσίας. Όμως τα νούμερα είναι ξεκάθαρα. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου Πιερ Λελούς δήλωσε πρόσφατα ότι «το 40% των παιδιών ηλικίας από 0 έως 4 ετών είναι μετανάστες ή παιδιά μεταναστών, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή». Εκτός από εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες που βρίσκονται ήδη στη Γαλλία, περίπου 400.000 ακόμη μετανάστες από την Αφρική και τον αραβικό κόσμο εισέρχονται στη Γαλλία κάθε χρόνο. Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι μεταναστεύουν από τη Γαλλία ετησίως. Το 2018, το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, έφυγαν 270.000 Γάλλοι. Τα τελευταία 20 χρόνια, ο αριθμός των Γάλλων που ζουν στο εξωτερικό έχει αυξηθεί κατά 52%.
Το να μιλάμε για τις 750 απαγορευμένες ζώνες («zones urbaines sensibles») που αναπτύσσονται στα περίχωρα όλων των μεγαλουπόλεων της Γαλλίας και διοικούνται από ισλαμικές συμμορίες και ριζοσπάστες ιμάμηδες, είναι επίσης ταμπού. Πολλά βιβλία περιγράφουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Στο βιβλίο του Les territoires conquis de l'islamisme («Τα κατακτημένα εδάφη του ισλαμισμού»), που δημοσιεύτηκε το 2020, ο κοινωνιολόγος Μπερνάρ Ρουζιέ έγραψε:
«Τα ισλαμιστικά δίκτυα κατάφεραν να δημιουργήσουν θύλακες στην καρδιά των συνοικιών της εργατικής τάξης [...], ενώ ιδεολογικά και θεσμικά κέντρα που βρίσκονται στην Αραβική Μέση Ανατολή και το Μαγκρέμπ μπορούν να διαδώσουν με επιτυχία την αντίληψή τους για το Ισλάμ εκεί».
Τα λεπτομερή στοιχεία του βιβλίου δεν προκάλεσαν καμία αντίδραση της γαλλικής κυβέρνησης. Κάθε φορά που κάποιος συλλαμβάνεται, τραυματίζεται ή σκοτώνεται από την αστυνομία μέσα ή κοντά σε μια απαγορευμένη ζώνη, ξεσπούν ταραχές. Όταν μια σύλληψη μετατρέπεται σε βίαιη, η αστυνομία καλείται να αφήσει τους εγκληματίες που αναζητούν καταφύγιο σε μια απαγορευμένη ζώνη να δραπετεύσουν. Η κυβέρνηση προφανώς φοβάται το ενδεχόμενο μεγαλύτερης αναζωπύρωσης.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, σκηνές βίας λαμβάνουν χώρα μπροστά σε λύκεια στα προάστια του Παρισιού: ο γαλλικός νόμος απαγορεύει τα θρησκευτικά σύμβολα στο σχολείο, και ομάδες μουσουλμάνων μαθητριών λυκείου διεκδικούν το δικαίωμα να φορούν το ισλαμικό χιτζάμπ στην τάξη. Οι διευθυντές των λυκείων, υποχρεωμένοι να υπακούουν στο νόμο, το απαγορεύουν. Ομάδες νεαρών μουσουλμάνων (κυρίως αγοριών) απαντούν με λεηλασίες.
Μέσα στις σχολικές αίθουσες, στα λύκεια και τα δημοτικά σχολεία, το γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα υπόκειται στον ισλαμικό εκφοβισμό. Το 2002, ο ιστορικός Ζορζ Μπενσουσάν δημοσίευσε το βιβλίο Les territoires perdus de la république («Τα χαμένα εδάφη της Δημοκρατίας»), στο οποίο αποκάλυψε ότι ήταν πλέον αδύνατο να μιλήσει κανείς για το Ολοκαύτωμα στα γυμνάσια της Γαλλίας. Το 2017 δημοσίευσε το βιβλίο Une France soumise («Μια υποταγμένη Γαλλία»), που δείχνει ότι η κατάσταση είχε χειροτερέψει ακόμη περισσότερο. Ήταν πλέον αδύνατον στα λύκεια και τα δημοτικά σχολεία της Γαλλίας να μιλήσει κανείς για εκκοσμίκευση και ανεκτικότητα. Ένας εκπαιδευτικός, ο Σαμουέλ Πατί μίλησε για την εκκοσμίκευση, και στις 16 Οκτωβρίου 2020 το πλήρωσε με τη ζωή του.
Αυτοί που ίσως πίστευαν ότι ο αποκεφαλισμός του Σαμουέλ Πατί θα οδηγούσε στη λήψη δραστικών αποφάσεων από τις αρχές, αποδείχτηκε ότι έκαναν λάθος. Σήμερα, εκπαιδευτικοί σε ολόκληρη τη Γαλλία καταγγέλλουν τις αδιάκοπες απειλές που δέχονται. Στις καταγγελίες που καταθέτουν πολλοί λένε ότι μουσουλμάνοι μαθητές απειλούν να τους «κάνουν ένα Σαμουέλ Πατί». Εβραίοι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν αντισημιτικές απειλές και προσβολές. Ο διευθυντής ενός λυκείου στα προάστια του Παρισιού έλαβε πρόσφατα μια ανώνυμη επιστολή που απειλούσε έναν εκπαιδευτικό που τύγχανε να είναι Εβραίος. «Θα κάνουμε ένα Σαμουέλ Πατί στον ίδιο και τον πατέρα του, τον σιωνιστή γερο-ραβίνο», ανέφερε η επιστολή. «Δεν θέλουμε Εβραίους στα λύκεια. Μείνετε στις συναγωγές σας! Θα τον κανονίσουμε τον δάσκαλο όταν βγει από το σχολείο». Ο διευθυντής υπέβαλε καταγγελία. Μάλλον δεν θα βγει τίποτα. Κάθε χρόνο, το 80% αυτών των καταγγελιών που υποβάλλονται στη Γαλλία δεν οδηγούν σε περαιτέρω δράση.
Οικονομικά, η Γαλλία βρίσκεται σε παρακμή. Το γαλλικό ΑΕΠ έχει βρεθεί από την πέμπτη θέση στον κόσμο που κατείχε το 1980 στη δέκατη θέση σήμερα, και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει μειωθεί από το πέμπτο στον κόσμο στο εικοστό τρίτο κατά την ίδια περίοδο. Το βάρος της Γαλλίας στην παγκόσμια οικονομία έχει πέσει από το 4,4% το 1980 στο 2,3% σήμερα. Η Γαλλία συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες που επιβάλλουν τη μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση στον πληθυσμό της (45,2% του ΑΕΠ το 2022). Η Γαλλία έχει επίσης το υψηλότερο επίπεδο δημόσιων δαπανών στον ανεπτυγμένο κόσμο (57,9% του ΑΕΠ το 2022) —ενώ ένα αυξανόμενο μερίδιο των δημόσιων δαπανών προορίζεται για οικονομική βοήθεια σε μετανάστες, νόμιμους και παράνομους. «Έχουμε ένα από τα πιο γενναιόδωρα κοινωνικά μοντέλα στον κόσμο», δήλωσε ο Μακρόν, «και αυτό είναι ένα δυνατό σημείο».
Οι φόροι, ωστόσο, είναι ανεπαρκείς για να πληρωθούν αυτές οι δημόσιες δαπάνες, και έτσι το εθνικό χρέος της Γαλλίας αυξάνεται ραγδαία. Η εξέγερση των «κίτρινων γιλέκων», αρχικά εξαιτίας του αυξανόμενου κόστους των καυσίμων, ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2018 και διήρκεσε μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Εκείνη την εποχή, στη Γαλλία υπήρχαν 9,3 εκατομμύρια άνθρωποι που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας (με εισόδημα που δεν ξεπερνούσε τα 1.063 ευρώ το μήνα), και έρευνες έδειξαν ότι εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες υπέφεραν από υποσιτισμό. Δεδομένου ότι τα «κίτρινα γιλέκα» δεν ήταν μουσουλμάνοι ταραξίες, οι υπηρεσίες ασφαλείας υπό τον Μακρόν αντέδρασαν στις διαμαρτυρίες τους με βίαιη καταστολή: δεκάδες διαδηλωτές έχασαν ένα μάτι, ένα χέρι, ένα πόδι ή έπαθαν μερική εγκεφαλική βλάβη μετά από κάταγμα που υπέστησαν στο κρανίο. Η απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης να κλείσει όλους τους Γάλλους στα σπίτια τους για μήνες στο όνομα της πανδημίας εξάλειψε την εξέγερση (η Γαλλία είχε μια από τις πιο αυστηρές πολιτικές λοκντάουν στην Ευρώπη). Αυτοί οι έλεγχοι διήρκεσαν μέχρι λίγες ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών τον Απρίλιο του 2022. Η γαλλική οικονομία υπέφερε ως αποτέλεσμα του λοκντάουν. Ο αριθμός των φτωχών αυξήθηκε κατακόρυφα, και ανέρχεται πλέον στα 12 εκατομμύρια (18,46% του πληθυσμού). Κατά το τρίτο τρίμηνο του 2022, 9.000 γαλλικές εταιρείες έκλεισαν, ενώ 160.000 γαλλικές εταιρείες κήρυξαν πτώχευση μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2022.
Ο Ερίκ Ζεμούρ, στο βιβλίο του με τίτλο Le suicide français («Η γαλλική αυτοκτονία») που δημοσιεύτηκε το 2014 όταν ήταν ακόμα δημοσιογράφος, έγραψε ότι η Γαλλία πέθαινε και ότι εάν δεν λαμβάνονταν επειγόντως θαρραλέες, ουσιαστικές αποφάσεις, δεν θα επιζούσε. Λέγοντας ότι αυτές οι αποφάσεις ήταν πλέον θέμα ζωής ή θανάτου για τη χώρα, έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος το 2022, και έλαβε μόλις το 7,3 % των ψήφων.
Η δοκιμιογράφος Σελίν Πινά γράφει ότι η δολοφονία της μικρής Λόλα, οι αντιδράσεις της δολοφόνου μετά το έγκλημα και η προσπάθεια της κυβέρνησης να επιβάλει σιωπή σχετικά με το γεγονός, σηματοδοτούν ένα ακόμη βήμα στη διολίσθηση της Γαλλίας προς την κατάρρευση, τη βαρβαρότητα και το χάος:
«Η φρίκη της δοκιμασίας που έπρεπε να ζήσει αυτό το παιδί, το γεγονός ότι οι θηριωδίες έγιναν κατά τη διάρκεια της ημέρας, στο Παρίσι, το γεγονός ότι η εικαζόμενη δράστις της πράξης είναι για άλλη μια φορά αλλοδαπό άτομο που βρίσκεται παράνομα τη χώρα αφού είχε λάβει εντολή να εγκαταλείψει τη γαλλική επικράτεια, όλα αυτά τα στοιχεία σημαίνουν ότι πίσω από τον ιδιαίτερα φρικτό χαρακτήρα αυτής της δολοφονίας, βρίσκουμε επαναλαμβανόμενα στοιχεία που σχετίζονται με άλλες υποθέσεις και με μια ευρύτερη κατάσταση [...]. Η δολοφονία της Λόλα αποκαλύπτει την εξαφάνιση όλων των πολιτισμικών επιτευγμάτων [...].
Χειρότερη από την αύξηση της βαρβαρότητας είναι η αίσθηση ότι οι ηγέτες μας αρνούνται και δεν μπορούν να λάβουν τις ισχυρές και αποτελεσματικές αποφάσεις που θα ήταν απαραίτητες για να διασφαλιστεί η προστασία του πληθυσμού. Η βαρβαρότητα εξαπλώνεται όταν οι αρχές δεν ξέρουν πλέον πώς να γίνουν εγγυητές του νόμου και της τάξης».
Ο Δρ Guy Millière, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, είναι συγγραφέας 27 βιβλίων με θέμα τη Γαλλία και την Ευρώπη.